Direct naar: Keramiek – Aluminium – RVS – Gietijzer
Af en toe krijg ik de vraag wat het verschil is tussen de verschillende materialen van de binnenpan van slowcookers; waarom zou je voor een slowcooker met een binnenpan van keramiek kiezen als je ook kunt kiezen voor een binnenpan van metaal? Wat zijn de verschillen tussen de anti-aanbaklagen en zijn er gezondheidsredenen om het ene materiaal wel of juist niet te gebruiken? In dit artikel leg ik de eigenschappen van de verschillende materialen van slow cooker binnenpannen naast elkaar.
Keramiek
Veruit de meeste slowcookers zijn voorzien van een binnenpan van keramiek. Oorspronkelijk bevatte de slowcooker een keramieken binnenpan, en nog veel langer geleden werd keramiek al gebruikt als materiaal om in te koken. Keramiek is een verzamelnaam van onder andere aardewerk, porselein en glas: bij de productie van keramiek moeten minimaal twee elementen aanwezig zijn, waarvan één van deze elementen non-metallisch moet zijn, de ander mag zowel metallisch als niet-metallisch zijn. Er zijn dus heel veel verschillende combinaties mogelijk, en toch kan het allemaal keramiek heten. Als we het over een slowcooker met binnenpan van keramiek hebben, dan wordt meestal aardewerk bedoeld, in combinatie met een glazuur dat op het aardewerk wordt aangebracht, deze glazuurlaag dient als anti-aanbaklaag en ter versteviging van de pan.
(Bron)
Voorbeelden van slowcookers met binnenpan van keramiek zijn:
- Crock Pot CR507
- Crock Pot CR605 Next Gen
- Crock Pot CR5025
- Crock Pot CR025
- Solis 820
- Crock Pot CR028X
- Swan 6.5 liter slowcooker
- Bartscher slowcooker 5,5 liter
- Bartscher slowcooker 6,5 liter
Anti-aanbaklaag op keramiek
Een pan van aardewerk wordt voorzien van een glazuurlaag, deze laag zorgt ervoor dat het aardewerk minder poreus wordt waardoor het vloeistoffen beter kan bewaren, of, in het geval van een slowcooker, beter kan verhitten en garen zonder dat het aardwerk hier onder lijdt of het voedsel aanbakt. Ook zorgt deze glazuurlaag voor extra stevigheid en maakt het de pan slijtvast.
(Bron)
Voordelen keramiek in de slowcooker
- Keramiek houdt warmte lang vast en zorgt voor gelijkmatige opwarming van het voedsel.
- Je kunt de binnenpan in de oven verwarmen (je eten opwarmen).
- Krasvast
- Traditioneel
Nadelen keramiek in de slowcooker
- Een binnenpan van keramiek kan barsten bij vallen en stoten.
- Je kunt niet aanbraden (sauteren) in een binnenpan van keramiek.
- Je kunt je gerecht niet invriezen in de keramieken binnenpan.
- Het wordt afgeraden de binnenpan van keramiek in de vaatwasser te reinigen.
- Volgens sommigen kan een pan van aardewerk met glazuur lood, cadmium en arsenicum afgeven, deze stoffen zouden in het eten terechtkomen als ze in het glazuur zijn vewerkt (aldus een studie uit 1988 – gepubliceerd in The Lancet en tests door de Amerikaanse FDA – Bron).
Verwarring
Vaak wordt verwarring gewekt door metalen pannen met een keramische anti-aanbaklaag als ‘keramische pannen' aan te duiden. Deze verwarring wordt gezaaid om de verkoop van metalen pannen met karamische anti-aanbaklaag (het ‘gezonde alternatief voor Teflon’) te stimuleren. De verwarring is compleet als ook wordt gesuggereerd dat deze zogenaamde keramische pannen op een keramische kookplaat ‘horen’. De werkelijkheid is echter eenvoudig:
- Keramische pan: een pan gemaakt van keramiek
- Keramische kookplaat: een kookplaat gemaakt van vitrokeramisch glas waaronder een warmtespiraat is geplaatst. Deze spiraal genereert warmte, de vitrokeramische plaat neemt deze warmte over en brengt deze vervolgens over op de pan die op de plaat staat – wat voor pan dit ook is.
- Pan met keramische anti-aanbaklaag: een pan, gemaakt van metaal (aluminium, plaatstaal) die is voorzien van een coating die fungeert als anti-aanbaklaag. Deze anti-aanbaklaag bevat keramiek maar ook andere stoffen, en wordt op het metaal gespoten en daarna op hoge temperatuur op het metaal gebakken.
Aluminium
Enkele slowcookers hebben een binnenpan die is gemaakt van gegoten aluminium, voorzien van een anti-aanbaklaag. Aluminium is een metaal dat in de natuur voorkomt en ook in ons eten en drinken it; het zit zelfs in drinkwater maar ook in dagelijkse producten zoals tandpasta, cremes en make-up. De hoeveelheden zijn klein en onze nieren voeren aluminium af. Toch kunnen we aluminium binnen krijgen op andere manieren, zoals via kookgerei. Ook dat voert het lichaam af, maar het is goed te weten dat het bewaren en bereiden van hele zure en hele zoute gerechten beter niet in ‘bloot' aluminium gedaan. De anti-aanbaklaag die over het aluminium van de slowcooker binnenpan heen zit beschermt het aluminium tegen deze zuren en zouten en daardoor is het gebruik van aluminium met een anti-aanbaklaag prima voor een slowcooker binnenpan.
(Bron)
Voorbeelden van slowcookers met binnenpan van aluminium zijn:
- Crock Pot CR026X (Keramische anti-aanbaklaag)
- Crock Pot CR011 (Teflon anti-aanbaklaag)
- Crock Pot Sauté CR027X (Keramische anti-aanbaklaag)
- Crock Pot CR024 (Teflon anti-aanbaklaag)
- Cuisinart MSC600E
Anti-aanbaklaag op aluminium
De anti-aanbaklaag op aluminium slowcooker pannen kan zijn gemaakt van Teflon (PTFE) of een keramische anti-aanbaklaag. Een anti-aanbaklaag die is aangebracht op een metaal zoals aluminium is dus niet hetzelfde als de glazuurlaag die wordt aangebracht op een pan van keramiek (zoals aardewerk) of gietijzer. Teflon mag tegenwoordig geen PFOA’s meer bevatten en slowcookers die je nu kunt kopen bevatten deze stoffen dan ook niet. Toch worden nieuwe uitvoeringen van slowcookers steeds vaker van een keramische anti-aanbaklaag voorzien en steeds minder van een anti-aanbaklaag van Teflon.
Voordelen aluminium binnenpan bij slowcookers
- Licht van gewicht
- Geleidt warmte heel goed en regelmatig
- Koelt snel af na gebruik
- Zeer sterk
- Geschikt voor aanbraden/sauteren op het gasformuis of de kookplaat (indien de bodem magnetiseerbaar metaal bevat is deze ook geschikt voor aanbraden/sauteren op een inductie kookplaat)
- Geschikt voor gebruik in de oven
- Geschikt voor invriezen
- Geschikt voor de koelkast
Nadelen van aluminium binnenpan bij de slowcooker
- Kan niet in de magnetron
- Anti-aanbaklaag kan beschadigen door scherpe voorwerpen (keramische anti-aanbaklaag is over het algemeen slijtvaster dan een anti-aanbaklaag van Teflon)
Roestvast Staal (RVS)
RVS wordt vaak ‘Roestvrij staal' genoemd, maar het is eigenlijk niet roestvrij, dus is ‘Roestvast staal' nauwkeuriger. RVS wordt in pannen veel gebruikt, ook zonder anti-aanbaklaag, denk maar aan kookpannen. RVS is een legering van hoofdzakelijk ijzer, chroom, nikkel en koolstof. Om van roestvast staal te kunnen spreken, is minimaal 11 tot 12% chroom en maximaal 1,2% koolstof nodig. Verder zijn in veel soorten roestvast staal ook de elementen molybdeen, titanium, mangaan, stikstof en silicium aanwezig. Aldus Wikipedia.
We komen RVS tegen bij slowcookers omdat het bij veruit de meeste slowcookers gebruikt wordt als materiaal voor de buitenpan, maar er zijn ook slowcookers die een binnenpan van RVS hebben. Dit RVS is dan voorzien van een coating in de vorm van een anti-aanbaklaag.
Voorbeelden van slowcookers met een binnenpan van RVS:
Anti-aanbaklaag RVS binnenpan
De anti-aanbaklaag op de RVS binnenpan van een slowcooker kan keramisch of Teflon zijn, net zoals we dat bij de aluninium binnenpannen tegenkomen. Deze anti-aanbaklaag wordt op hoge druk op het metaal gespoten en op hoge temperatuur aan het de pan vastgebakken.
Voordelen RVS binnenpan bij slowcookers
- RVS is zeer stevig en de pan kan dus zeker tegen een stootje
- RVS is goedkoop om te maken dus de slowcooker kan goedkoop zijn
- Pan kan op het gasfornuis of de kookplaat worden gebruikt om in aan te braden/sauteren (als de bodem is voorzien van een magnetiseerbaar metaal is de pan ook geschikt voor gebruik op inductie)
- Kan in de oven
- Kan in de koelkast
- Kan in de vriezer
Nadelen RVS binnenpan bij slowcookers
- Kan niet in de magnetron
- Anti-aanbaklaag is niet slijtvast (keramische anti-aanbaklaag slijt minder dan Teflon, over het algemeen)
Gietijzer
Gietijzer is een uitstekend materiaal voor het maken van pannen waarin langdurig verhit wordt, zoals een braadpan of slowcooker. We kennen allemaal de gietijzeren braadpan met emaille coating; in feite is de gietijzeren binnenpan van een slowcooker niets anders dan zo’n ouderwetse braadpan, alleen wordt geen email aangebracht maar lijnzaadolie.
Anti-aanbaklaag gietijzeren binnenpan
De behandeling met lijnzaadolie helpt het gietijzer te beschermen tegen roest en vormt een natuurlijk anti-aanbakeffect, dat door gebruik steeds sterker wordt We zien het gebruik van olie niet alleen bij de gietijzeren binnenpan van slowcookers maar deze methode wordt ook gebruikt voor gietijzeren koekenpannen en grillpannen.
Voordelen gietijzer voor slowcooker binnenpan
- Uitstekende warmtegeleiding
- Houdt warmte goed vast
- Zeer sterk
- Kan in de oven
- Aanbraden op alle warmtebronnen (uitstekend geschikt voor inductie)
- Kan in de koelkast
- Kan in de vriezer
- Anti-aanbaklaag kan je zelf bijhouden door de pan regelmatig in te smeren met lijnzaadolie
Nadelen gietijzer voor slowcooker binnenpan
- Zwaar
- Niet vaatwasserbestendig
- Kan niet in de magnetron
- Gietijzer kan gaan roesten als de anti-aanbaklaag niet goed wordt gijgehouden
- Prijzig
- Heel weinig slowcookers met gietijzeren binnenpan beschikbaar
Mijn conclusie
Er is geen duidelijke winnaar, geen ‘beste binnenpan', al gaat mijn persoonlijke voorkeur uit naar de aluminium of RVS binnenpan met keramische anti-aanbaklaag. Dit komt doordat dit type pan de minste nadelen heeft en het grote voordeel van het erin kunnen aanbraden/sauteren op het gasfornuis of de kookplaat, iets dat ik zeer regelmatig doe als ik de slowcooker gebruik. Je kunt echter ook gewoon in een andere pan je ingrediënten aanbraden en dan overzetten in de slowcooker, en dit is wat de meeste gebruikers van slowcookers doen, en dan heb je met een binnenpan van keramiek gewoon veel meer keuze in merken, modellen en uitvoeringen. Het is dus echt een persoonlijke keuze die je maakt bij de keuze voor het type slowcooker en de bijbehorende binnenpan.
Mw. P. da Silva zegt
Ik ben op zoek naar een slow cooker, ik ben blij dat ik deze artikel heb gelezen dat heb mij een beetje geholpen maar ik ben er nog niet uit. Bedankt
Elaine Boonstra. zegt
Ik heb al jaren een “Tower” slow cooker. De binnenkant is keramiek en de buitenkant metaal en elektrisch. Ik heb net uw artikel gelezen en vraag me af of ik mijn binnen pot op het gas kan gebruiken om eerst eten te braden voor dat het in de slow cooker gaat.? Wat denkt u??
Elaine Boonstra zegt
Dank u wel, ik ben benieuwd!
Simon zegt
Keramiek kan je vrijwel nooit direct op een gasvlam zetten. Er zijn wel vlamverdelers te koop zodat je bepaalde keramieken pannen op het gas kunt zetten, maar de pan moet daarvoor wel geschikt zijn. Ik weet niet of de jouwe dat is, je zou dat aan de fabrikant kunnen vragen, die zou het enige juiste antwoord moeten kunnen geven.
Hilde zegt
Ik ben me aan het oriënteren op een slow cooker, ik vind jouw artikel heel verhelderend en het helpt zeker bij het maken van een goede keuze! Dank je wel!
Frenk zegt
Ik lees dat je in een keramieken pan niet kunt sauteren. De Crockpot csc027 kan dat wel.
Ik heb geen slowcooker, en wil er wel 1. Hierdoor ben ik bij deze csc027 aanbeland. Ik kijk en vergelijk nog, dus heb mijn beslissing niet genomen.
Ik weet niet wanneer dit -verder uitstekende – stuk geschreven is, maar die nieuwe info moet dan wel bijgewerkt worden, vind ik.
Simon zegt
De Crockpot csc027 heeft een aluminum binnepan met keramieken anti-aanbaklaag, dat is wat anders dan een volledig keramieken binnenpan. Dus daarom kan je in de Crockpot csc027 wel sauteren (zelfs op inductie) en in een keramieken binnenpan (dus echt een pan van keramiek) niet.
Patricia zegt
Ik heb een Bestron met keramische binnenpan erbij gekocht. Kan ik gewoon de tijden aanhouden van een recept of moet het iets langer. Waarom de vraag…. Omdat de binnenpan zwaarder is dan de binnenpan van mijn Russel Hobbs.
Simon zegt
Ja, lijkt mij dat je gewoon de recepten-tijden kunt aanhouden. Even proberen, wellicht dat je de tijden iets moet aanpassen.
Marian Kreuk zegt
Wat een heerlijk overzichtelijk artikel!
Ik ben bezig mij te oriënteren op de mogelijkheden van slowcookers. Heel plezierig als iemand de tijd neemt om alles op een rijtje te zetten.
Dank je wel.
Simon zegt
🙂
Carla Engelberts zegt
Mijn 4.7 ltr binnenland is gebroken , waar kan ik een nieuwe bestellen ? Kan het op internet niet vinden
Vr gr carla
Simon zegt
Hoi Carla,
Je zou de importeur van het merk kunnen vragen.
Tonny Hermans zegt
De teflon laag van alminium slowcooker binnen pan, is beschadigd,
Kan dat worden hersteld?
Ik hoop van wel
Simon zegt
Voor zover mij bekend is het niet mogelijk de anti-aanbaklaag van de binnenpan van een slowcooker te laten herstellen.
Wouter zegt
Zoekende naar een slowcooker met gietijzeren binnenpan kwam ik dit artikel tegen. Kent er iemand merken van slowcookers met gietijzeren binnenpan? Ik kon ze na lang speuren op het internet niet vinden.
Gr. Wouter
Simon zegt
Zijn inderdaad vrijwel niet te vinden, op dit moment zou ik ook niet weten welke fabrikant ze maakt.
Karen zegt
Crockpot express CR051 – waarvan is hierbij de binnenpot gemaakt?!
Simon zegt
De binnenpan is gemaakt van aluminium met een Teflon-achtige anti-aanbaklaag.